Małe dziecko jest od urodzenia istotą społeczną. Podobnie jak jest przygotowane do oddychania
i odżywiania się jest również przygotowane do nawiązywania kontaktów z innymi
i odżywiania się jest również przygotowane do nawiązywania kontaktów z innymi
i komunikowania się. Od tej chwili jest ono bezpośrednim odbiorcą kierowanych do niego wypowiedzi. Samo też staje się nadawcą komunikatów najpierw nieświadomych potem nadawanych intencjonalnie - jest to czas rozwoju umiejętności porozumiewania się. Decydujące znaczenia ma tu postawa otoczenia zwłaszcza matek, które swym postępowaniem mniej lub bardziej świadomym wpływają na proces kształtowania się postaw komunikacyjnych swoich dzieci. To ile i w jaki sposób mówimy do dziecka ma bardzo duży wpływ na rozwój mowy, bowiem jedyną drogą do jej nabywania jest kontakt ze środowiskiem.
Oto wskazówki dla rodziców i opiekunów dzieci, które podpowiedzą, co moglibyśmy i co powinniśmy zrobic, by mowa dziecka rozwijała się poprawnie:
- należy jak najwięcej mówic do dziecka podczas zabawy, codziennych czynności i spacerów,
a zatem otaczac dziecko tzw. "kąpielą słowną", - należy dostarczac jak najwięcej bodźców dźwiękowych tzn. śpiewac, nucic piosenki, słuchac bajek dźwiękowych i różnej muzyki,
- należy obserwowac dziecko, jak reaguje na dźwięki z otoczenia ponieważ dobry słuch jest warunkiem rozwoju mowy,
- ważne jest dostarczanie prawidłowych bodźców wypowiedzi, a więc rodzice muszą mówic poprawnie i bez pieszczenia się,
- stwarzajmy dziecku jak najwięcej okazji do swobodnych wypowiedzi o tym, co widziało
i przeżyło - niech opowie wam bajkę, którą obejrzało, podzieli się przeżyciami z przedszkola, wymyśli zakończenie do czytanego tekstu, - nie należy karac ani zawstydzac dziecka za wadlią wymowę, gdyż hamuje to chęc do mówienia,
- w okresie kształtowania się mowy nie należy dziecka leworęcznego zmuszac do pisania prawą ręką, gdyż może to prowadzic do zacinania się, a nawet jąkania,
- kiedy dziecko zaczyna się dopytywac jaka to litera, to zwrócmy uwagę na prawidłowe brzmienie danych głosek, nie wymawiajmy "by" lecz krótko "b", wszystkie spółgłoski wybrzmiewa się krótko, inaczej sprawimy, że dziecko będzie miec trudności z analizą
i syntezą słuchową wyrazów, a w przyszłości trudności w czytaniu i pisaniu, - jeśli zauważymy u dziecka opóźniony rozwój mowy warto wybrac się do logopedy.
Do cwiczeń logopedycznych możemy wykorzystac naturalne okazje oto przykłady;
- poranne ziewanie - niech dziecko ziewa kilka razy,
- zlizywanie resztek ulubionego sosu z talerza,
- lizanie lizaka z uniesionym językiem ku górze,
- zlizywanie z warg miodu, czekolady,
- przy myciu ząbków liczenie językiem każdego zęba z osobna,
- żucie pokarów, dmuchanie na talerz z gorącą zupą lub lekkie przedmioty, chuchanie na zmarznięta dłonie, cmokanie, puszczanie baniek mydlanych,
- naśladowanie konika stukając czubkiem języka o podniebiebie, wydając przy tym charakterystyczny odgłos,
- sklejanie pierogów - nagryzanie brzegów języka zębami,
- posyłanie całusków,
- naśladowanie lokomotywy,
- nadymanie policzków,
- zakładanie górnej wargi na dolną i odwrotnie.
Opracowała: Magdalena Biedermann
