środa, 5 stycznia 2011

Dlaczego warto czytać dzieciom?

TO WARTO PRZECZYTAĆ...

Dlaczego warto czytać dzieciom?

W dzisiejszych czasach czytanie wypierają media, tj. telewizja, wideo, komputer. Stale spada wśród Polaków poziom czytelnictwa, a rozumienie czytanego tekstu przez dzieci i młodzież jest niewystarczające. W związku z tym w ostatnich latach telewizja publiczna rozpowszechniła akcję "Cała Polska czyta dzieciom", zachęcającą dorosłych do czytania najmłodszym, a także młodzieży.

Wpływ czytania oraz wybór odpowiedniej książki (dostosowanej do wieku dziecka) dla kształtowania określonych postaw dziecka ma ogromne znaczenie. Badania naukowe wskazują, że każde dziecko, bez względu na wiek, powinno mieć codzienny kontakt z książką, a obok każdego dziecka powinien być dorosły, który mu poczyta w ciągu dnia lub przed snem. Nawołują, aby głośne czytanie w domu, w przedszkolu, w szkole stało się przyjemną rutyną, gdyż to, co dzisiaj "zainwestujemy" w moralny i intelektualny rozwój dziecka zwróci się po kilkunastu latach.

Pierwszymi osobami czytającymi małemu dziecku są rodzice. To oni powinni być świadomi, że ich dzieci prócz potrzeb materialnych mają również potrzeby psychiczne, które są ważniejsze od tych pierwszych. To rodzina zaspokaja te potrzeby w pierwszej kolejności. Jej właściwy klimat czyni bardzo skutecznym oddziaływanie pedagogiczne i wychowawcze. Dziecko widząc, że rodzic co wieczór odkłada wszystkie zajęcia, by pobyć razem z nim, czuje się docenione, co buduje poczucie jego własnej wartości. My jako dorośli musimy pamiętać, że czytanie powinno się kojarzyć dziecku z radością, a nigdy z przymusem, stresem, nudą lub karą. Wybierajmy do czytania tylko te bajki, które:

  • mają sens i są dla dziecka ciekawe,

  • są napisane lub przetłumaczone poprawną polszczyzną,

  • są dostosowane do wrażliwości dziecka - nie wzbudzają niepokojów i lęków,

  • promują pozytywne, godne do naśladowania wzorce zachowań,

  • uczą szacunku wobec ludzi, innych istot, prawa,

  • budują pozytywny stosunek do świata i wiarę w siebie.

Przedszkole to miejsce, w którym literatura funkcjonuje w szerszej formie. Jest czytana, opowiadana, udramatyzowana. Teksty literackie w wychowaniu przedszkolnym pełnią różnorodne funkcje. Istotny jest fakt przyzwyczajania dzieci przez głośne czytanie lektury do kontaktu
z książką oraz do percepcji utworów przeznaczonych dla nich. Dzieci wyzwalają swoją aktywność odtwórczą, budzą wyobraźnię w formach scenicznych oraz zabawach ruchowych. W pracy przedszkola bardzo szeroko wykorzystywana jest literatura dziecięca zwłaszcza bajki, wiersze, opowiadania czy baśnie. Pomaga ona dotrzeć do dzieci i w przystępny dla nich sposób przybliżyć im wartości moralne, zrozumieć pewne zależności. Pomaga także nauczycielom urozmaicać zajęcia prowadzone z dziećmi. Wiersze, bajki, opowiadania są często podstawą do organizowania zajęć edukacyjnych, ponieważ sprzyjają rozwijaniu wyobraźni, stanowią inspirację do prac plastycznych, jak również zachęcają dzieci do odtwarzania ich treści w zabawach twórczych i ciekawych formach aktywności teatralnej. Słuchanie opowiadania nauczyciela, rozmowy o treści ilustracji książkowej, oglądanie inscenizacji teatralnej emocjonalnie angażuje dzieci i wyzwala w nich spontaniczne reakcje. Przedszkolak, chociaż nie zawsze rozumie treść, wsłuchuje się w brzmienie głosu nauczyciela, często utożsamia się z losami głównych bohaterów, a zainteresowanie dziecka tekstem literackim to krok w stronę wywołania potrzeby obcowania z literaturą. Jak pisze J. Papuzińska „jedną z najważniejszych cech odbioru literatury (…) jest reagowanie na tekst literacki w sposób spontaniczny, mocno nasycony emocjami, nadto zaś intuicyjne, a nie świadome posługiwanie się motywacją”. Przeżycia i doświadczenia związane z poznawaną literaturą wpływają na zachowania społeczne, mowę, twórczość. Wspólne, głośne czytanie bajek wpływa na rozwój emocjonalny dziecka, ale także sprzyja: rozwijaniu komunikacji językowej dziecka, wzbogaceniu słownictwa, poprawności gramatycznej i stylistycznej wypowiedzi, kształtowaniu mowy ekspresyjnej. Bajka kształci i wyrabia u małego odbiorcy smak estetyczny, pobudza i wzbogaca jego wyobraźnie.

Reasumując głośne czytanie bajek dziecku:

  • zapewnia emocjonalny rozwój dziecka,

  • uczy wartości moralnych,

  • poszerza wiedzę ogólną, rozbudza zainteresowania,

  • buduje mocną więź między dorosłym i dzieckiem,

  • rozwija wrażliwość i empatię,

  • uczy myślenia, poprawia koncentrację,

  • zapobiega uzależnieniu od telewizji i komputera,

  • kształtuje na całe życie nawyk czytania i zdobywania wiedzy.

    Opracowała: Magdalena Biedermann

Literatura:

  1. I. Dudzińska, J. Cybulska-Piskorek, S. Lipina, D. Malko, H. Mysłowska, R. Więckowski „Metodyka wychowania w przedszkolu”, WSiP, Warszawa 1976.

  2. G. Ortner „Bajki na dobry sen”, Warszawa 1995.

  3. M. Molicka „Bajki terapeutyczne”, Poznań 1999.

  4. D. Siemek "Problemy wychowawcze wieku przedszkolnego", Warszawa 1982.








Brak komentarzy: